De inschatting van de waarheid is persoonlijk.

Denk zelf en durf te twijfelen
Posts tonen met het label liefde. Alle posts tonen
Posts tonen met het label liefde. Alle posts tonen

Valkuilen bij het putten uit de bron van universele waarheden

Wie houdt wie voor de gek?

De menselijke geschiedenis kent veel voorbeelden van personen die meenden de waarheid in pacht te hebben door hun contacten met hogere machten of omdat zij zouden kunnen putten uit andere, onzichtbare bronnen van kennis.
Afgezien van de inspirators van grote godsdiensten kan gesteld worden dat het overgrote deel het goedgelovige publiek voor het lapje heeft gehouden. Paranormale vaardigheden, zoals helderziendheid of helderhorendheid, bestaan en bestonden.
Er zijn ook veel mensen (wappies) die zichzelf voor de gek houden. Dat is op zichzelf niet zo erg. Het wordt problematisch wanneer zij zich boven anderen plaatsen en uitspraken gaan doen over anderen en over anderen gaan oordelen. Een meerderwaardigheidscomplex als compensatie van een minderwaardigheidscomplex.
In de spiritualiteit wordt vaak geschreven over de eenheid van levende wezens. De gedachte is dan dat levende wezens een ziel hebben die in contact staat met een goddelijk alwetend wezen of dat die zielen met elkaar verbonden zijn zodat ze kennis kunnen delen. Hoewel we vrijwel 100% leven in dualiteit kunnen we ons ook bewust worden van de non-dualiteit, oftewel de eenheid in het leven. Jung introduceerde het concept van een collectief (onder)bewustzijn dat ons intuïtief toegang geeft tot kennis opgedaan in vorige generaties. Anderen beweren dat wezens reïncarneren en zo kennis of wijsheden kunnen meenemen naar volgende levens.

Kortom voor elk wat wils, iets om in te geloven.

De pot verwijt de ketel

Minder leuk wordt het wanneer mensen trucjes verzinnen om zich te kunnen verschansen in hun eigen gelijk. Ze beweren dan dat zij in verbinding staan met hun Hogere Zelf of dat zij leven in verbinding met het hart. Het vermogen om te weten van een hart zou groter zijn dan het vermogen van de hersenen en dat een conclusie getrokken op basis van denkwerk een kwestie is van een te groot ego. De kennis uit alle harten zou verbonden zijn en hetzelfde zijn. Zij stellen zichzelf dan vragen of gebruiken een instrument als een pendel of een glazen bol om een antwoord te krijgen. Dat dit antwoord een doorzichtige vorm van hun eigen projectie is, vragen ze zich niet af. Tot zover moeten mensen ook dit zelf weten. Kwalijk wordt het wanneer zij menen dat hun bron van waarheid ook de waarheid is voor uitspraken over andere mensen. Dan wordt het een vorm van ongevraagd oordelen over en adviseren naar anderen. Wanneer ze hun bevindingen gaan delen overschrijden ze een ethische grens.

En die grens is zo oud als de mensheid: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.

We zijn allemaal één

Het idee dat we allemaal één zijn kan worden gebruikt om bepaalde mensen uit te sluiten of te marginaliseren. Bijvoorbeeld, als mensen denken dat we allemaal één zijn, kunnen ze denken dat degenen die niet in dezelfde ideeën geloven, niet deel uitmaken van deze eenheid en daarom minderwaardig of zielig zijn of zichzelf tekort doen. Immers, zij lijken zich af te sluiten van de bron van liefde. Echter, zij bewaken hun vrijheid. Zonder vrijheid geen liefde en zonder liefde geen vrijheid.

Machtsstrijd

Soms zit onder het oordeel over een ander een aanzet tot (het weer oppakken van) een machtsstrijd. Die strijd wordt vaak gevoerd vanuit een ongenoegen uit wat er in het verleden is gebeurd. Omdat het een taboe is om de authenticiteit van andermans gevoelens te betwijfelen staat degene, die probeert het gesprek op een hoger niveau te brengen of te evalueren op de betrekking, al op achterstand. De emoties die vrijkomen wanneer je het gevoel krijgt dat er een manipulatief spelletje met je wordt gespeeld staan dan weer de communicatie in de weg. Het is dan zaak om afstand te nemen en voldoende tijd te nemen voor de dialoog. Een snelle oplossing is er meestal niet. Het kan helpen om een derde persoon in het gesprek te betrekken, maar die moet ervaring hebben in het omgaan met oneigenlijke motieven bij een machtsstrijd.

Niemand heeft de waarheid in pacht, toen niet, nu niet, nooit niet. Het enige wat je zeker kunt weten is wat niet waar is, bijvoorbeeld in de vorm van eigen belemmerende overtuigingen.

Rustend in balans en zelftransformatie

In het tijdschrift InZicht voor Non-dualiteit en Zelfonderzoek heeft nummer 3 van 2021 als thema “Pijn en lijden”. In dat nummer een artikel van Joan Tollison met als titel “‘Het goede doen’ heeft geen specifieke vorm”.

We kunnen anderen niet dwingen om het leven hetzelfde te zien als wijzelf. Er is weinig consensus over het aanpakken van onrecht, het voorkomen van ongelukkige gevoelens of hoe het ‘goede moet worden gedaan’. Mensen hebben niet allemaal hetzelfde zelfinzicht en niemand kan daarnaast zichzelf ten diepste echt leren kennen. Hoe kun je het beste omgaan met deze onzekerheid en ongelijkheid wanneer je jezelf en andere mensen zaken ziet doen die jij schadelijk vindt. Mensen kennen vrijheid en kunnen een vrije wil worden toegeschreven, maar die vrijheid levert niet automatisch vrijheid van pijn en lijden, laat staan geluk of liefde op. Ook zelf maken wij fouten die we niet meer ongedaan kunnen maken, maar waar we wel van kunnen leren.

Joan citeert Susan Murphy, die schrijft in haar boek Upside-Down Zen het volgende.
“Het is een zeer wrede wereld; hemel en aarde zijn genadeloos …. Wat ons brengt bij het gegeven dat dit wonderbaarlijke leven ons dit leven ook ontneemt …. We moeten aanzien en verduren dat dingen voor onze ogen verscheurd worden … Hoe krijg je het voor elkaar om de zegening los te zien van de vervloeking? Hoe overstijg je het actiereactiepatroon waaraan we allemaal geketend lijken te zijn en hoe kun je een vervloekte situatie ombuigen naar een sterke eenvoudige zegening? … Alleen maar door precies midden in de chaos helemaal te rusten”.

Tollison. “Wij mensen hebben deze mogelijkheid – niet op commando of door onze eigen wil – om ons bewust te worden van de schade en de pijn die we veroorzaken, om berouw te hebben, te veranderen en te kiezen voor liefde. Dit is onderdeel  van onze menselijke natuur – om onszelf te transformeren. En dientengevolge hebben we politieke bewegingen en spirituele stromingen. Dit zijn ook natuurlijke bewegingen, net als het lichaam dat een infectie te lijf gaat of het ecosysteem dat zichzelf herstelt. Zowel politiek activisme als spiritualiteit heeft iets te maken met de alchemie van hoe we lijden omvormen tot liefde”.

Tot zover citaten uit het tijdschrift InZicht, dat te vinden is op https://inzicht.org.

Voor Joan Tollison is onvoorwaardelijke liefde onze Ware Aard. Door ons te concentreren op onvoorwaardelijke liefde en mededogen, kunnen we ons valse zelf transformeren en onze ware aard realiseren. Dit kan worden bereikt door meditatie, zelfreflectie, en het loslaten van oordelen en beperkende overtuigingen.
Kiezen voor liefde betekent niet dat we voortdurend in verbinding (willen) staan. Het betekent ook dat we uit liefde ons losmaken van anderen bij wie de verbinding verworden is tot een gevangenis.
We kunnen onszelf niet volledig kennen, maar wel onze zelftransformatie of zelftranscendentie bewust inzetten. Daarmee erkennen we dat we onderdeel zijn van een overstijgende eenheid; in het Taoïsme: het erkennen van niet-twee zijn met alle levende wezens. Uit praktische overweging maken we onderscheid, maar we beperken neigingen om te oordelen.
We kunnen onze energie richten op het vinden en ondersteunen van gemeenschappelijke belangen met zo veel mogelijk anderen, mens en dier. En vanuit de zelftransformatie kunnen we (rustend in balans tussen zelfzorg en zorg voor de ander) liefde onvoorwaardelijk en vrij laten stromen. We kunnen voor onszelf zorgen en weggeven wat we overhebben. 

Pierre Teilhard de Chardin (1881-1955): uiteindelijk zijn wij één, jij en ik; samen lijden wij, samen bestaan wij, en wij zullen elkaar voor immer herscheppen.

Voor Teilhard de Chardin was God niet alleen de Schepper van het universum, maar ook de energie die het universum voortstuwt en evolutie mogelijk maakt. Hij geloofde dat God aanwezig was in alles wat bestaat en dat evolutie niet alleen een fysiek, maar ook een spiritueel proces was.

Volgens Teilhard de Chardin betekent samenwerken met God dat we ons bewust worden van onze rol in het proces van evolutie en actief bijdragen aan de vooruitgang van de mensheid en het universum. Hij geloofde dat we dit kunnen doen door ons bewustzijn te vergroten en onze liefde en solidariteit met anderen te vergroten, zodat we samenwerken in een wereldwijde gemeenschap.

De menselijke neiging om te willen beheersen, alles onder controle te hebben en belemmerende overtuigingen staan een onbevangen genieten van de stroom van liefde in de weg. Macht willen verwerven en uit te oefenen (machtsstrijd) staat evenwaardigheid in de weg. De uitingsvormen van de wens naar macht en controle zijn bijvoorbeeld competitie, oordelen en overmatig analyseren en labelen.
Voor wie het geduld kan opbrengen om deze boodschap in al zijn aspecten tot zich door te laten dringen, beveel ik Alan Watts aan. Alan Watts (1915-1973) verstond de speelse kunst om een universele waarheid kort te verwoorden en, voor wie het wil, eindeloos daarover door te gaan.


Liefde is ...

LIEFDE


Heeft niets te maken met iemand anders.

Het is jouw zijnstoestand.

Liefde is niet een verhouding.

Een verhouding is mogelijk.

maar liefde is er niet toe beperkt.

Het staat er boven.

Het is meer dan dat.

Een mens wordt volwassen.

zodra hij begint lief te hebben in plaats van nodig te hebben.

Hij begint over te stromen met anderen te delen.

Hij gaat geven .

En als twee volwassen mensen elkaar liefhebben voltrekt zich één van de grootste paradoxen in het leven,

één van de mooiste verschijnselen.

Ze zijn samen en toch volkomen alleen.

Ze zijn bijna één

maar hun eenheid

vernietigt niet hun individualiteit

Osho (zie video).



Ester Perel: een erotisch paar kan zowel verbinding als vrijheid ervaren. ‘Fire needs air’. Het gaat hier om een paradox die je moet managen. De een heeft meer behoefte aan verbinding, de ander meer aan vrijheid. Maar de vrijheid, het los zijn van de ander is een essentiële voorwaarde voor de begeerte. Dit is de dialectiek; ‘attachment is a condition for separateness’.

De ruimte tussen en-en en noch dit, noch dat

Positieve en negatieve metafysica

Wie het wezenlijke van iets ongrijpbaars of metafysisch wil uitdrukken kan dit het beste te doen door duidelijk te maken dat er zowel sprake is van twee waarheden tegelijk als dat noch de ene ogenschijnlijke waarheid noch de andere waarheid van toepassing is.
Op deze wijze wordt als het ware de ruimte geschapen om het transcendente (wezenlijke, metafysische, idee, etc.) uit de verf te laten komen.
Eckhart Tolle verwoordt het mooi in deze video.

Op Wikipedia wordt dit fenomeen met dit voorbeeld uitgelegd. In Brhadaranyaka Upanishad wordt Yajnavalkya ondervraagd door zijn studenten om God te beschrijven. Hij zegt "het Goddelijke is dit niet en het is niet dat" (neti, neti). Zo is het Goddelijke niet echt, zoals wij zelf reëel zijn, noch is het onwerkelijk. Het goddelijke is niet woonachtig in de zin dat mensen leven, noch is hij dood. Het Goddelijke is geen mededogen zoals we gebruik maken van de term, noch is het onbarmhartig. En ga zo maar door. We kunnen God nooit echt definiëren in woorden. Alles wat we kunnen zeggen in feite is dat "Het is niet dit, maar ook, het is niet dat". Uiteindelijk is het de bedoeling dat de student de woorden overstijgt om de aard van het Goddelijke te begrijpen. Neti-neti is geen ontkenning. Integendeel, het is een bewering dat wanneer we proberen om vast te leggen in menselijke woorden wat het Goddelijke kan worden, we onvermijdelijk tekort schieten, want we zijn beperkt in het begrijpen, en woorden zijn beperkt om het transcendente uit te drukken. Eenzelfde redenering kun je doen voor de aard van je ware zelf of ware liefde. Let wel: dit is geen Godsbewijs of garantie dat ware liefde bestaat. Dat zal altijd een kwestie van geloven blijven. Het is een manier van omgaan met een paradoxaal gegeven. Hoe meer moeite je doet om het transcendente aan te tonen, des te meer blijft het verborgen. Vergelijk het met het pellen van een ui. Hoe meer je deze ontleedt, hoe minder er overblijft van de ui. De Madhyamaka geeft een logische analyse van uitspraken over 'de' werkelijkheid, en laat zien dat er geen metafysische uitspraken mogelijk zijn. Avijja, onwetendheid, bestaat uit het niet correct zien van deze grens van het weten, waardoor er gehechtheid ontstaat. Het juiste inzicht laat de leegte van alle verschijnselen zien. In de Griekse oudheid was men al op zoek naar het idee achter de vorm. Filosoof Plato gebruikte de weg van de hermeneutiek in de zin van trapsgewijze interpretatie: beginnen bij het laagste om zo langzaam op te bouwen richting het hoogste. Overigens is deze methode geen garantie dat een filosoof daadwerkelijk contact zal maken met de vormen. Zij bereidt de ziel alleen vóór op het contact. Maar er is een zekere x-factor die dan het contact werkelijk in gang zet en de anamnese (herinnering) tot leven brengt: een soort inspiratie, misschien wel iets goddelijks (bron Wikipedia). Het en-en denken komt op een productieve manier tot uitdrukking bij 'dialectiek', een term die gebruikt wordt voor het denken vanuit twee polen (de these en de antithese). De tegenstelling tussen these en antithese wordt opgeheven (letterlijk op een hoger plan gebracht) door de synthese.

Merk op dat in de benaderingen hierboven zowel sprake is van verdieping als van "op een hoger plan brengen". De methode is zowel "verbinden" als "open staan". De kunst is om beide manieren tot hun recht te laten komen.

De monnik als beoefenaar van paradoxen

Hein Stufkens (1947) is bekend als auteur van filosofisch-religieuze werken. In 2004 werd zijn boekje “Gelukkig zijn. De monnik als model” uitgegeven door Ankh-Hermes. In het boekje staan oefeningen in het leven met paradoxen. Volgens Stufkens denken wij in termen van uitsluiting, terwijl de wijsheidstradities denken in termen inclusiviteit: het is én het een én het ander. Hij roept op om zowel ons licht als onze schaduw te erkennen en te omarmen.
Op de weg van en naar je midden zijn goed en kwaad broeders van elkaar.
Zenmonniken zijn volgens Stufkens de meesters van de paradox. Ze beoefenen het doen-door-niet-doen, de wijsheid van niet-weten. Om de verlichting te bereiken mediteren ze urenlang zonder zich te richten op enig doel of zich te hechten aan enig resultaat.
In het boekje vier paradoxen.
  1. De paradox van de afgescheidenheid en de verbondenheid, van het alleen-zijn en het tegelijk leven in allerlei vormen van gemeenschap.
  2. De paradox van vrijheid en gehoorzaamheid, of van de liefde en de wet.
  3. De paradox dat we pas vinden wat ons leven tot een feest maakt wanneer we leren los te laten en wanneer we nergens op uit zijn.
  4. De paradox dat we moeten leren sterven om te leren leven.
Wanneer we de paradox toelaten worden we gaandeweg wijzer en minder eigenwijs. We verliezen de gehechtheid aan onze meningen en oordelen, we worden milder. We gaan zien dat tegenstrijdigheden naast elkaar kunnen bestaan.

Frédéric Lenoir schrijft in zijn boek Over geluk, een filosofische ontdekkingsreis het volgende. "De paradoxen van de taoïstische wijsheid zijn: een mens vindt zichzelf door zichzelf te vergeten, hij oefent invloed uit door af te zien van daden, hij komt tot wijsheid door weer kind te worden, hij wordt sterk door zijn zwakheden te accepteren, hij ontdekt de hemel door naar de aarde te kijken, en hij kan de dood rustig tegemoet zien door van het leven te houden".

Negatieve en positieve vrijheid

Mensen willen vrij zijn om de dingen te doen waar ze van denken dat ze gelukkig worden. De meesten zijn niet vrij om al hun tijd daaraan te besteden, er moet ook gewerkt worden om de welvaart te ondersteunen. Volgens de Britse filosoof Isaiah Berlin is het overgrote deel van de mensheid bereid om vrijheid in te leveren ten gunste van andere doeleinden: veiligheid, status, welvaart, macht, deugd, beloningen in het hiernamaals; of bijvoorbeeld rechtvaardigheid, gelijkheid of broederschap”.

In de opvoeding van kinderen wordt vrijheid stapje voor stapje toegelaten terwijl hen ondertussen wordt geleerd om die vrijheid te kunnen hanteren en om rekening te houden met de vrijheid van anderen.
Kinderen zijn vrij van al te veel verantwoordelijkheid en zij worden geacht op school zoveel mogelijk tot zich te nemen wat de cultuur en samenleving wil overdragen.
In onze gezonde, volwassen jaren dragen we -als het goed is- bij aan een samenleving waarin we in ruil een deel van onze tijd voor onszelf kunnen besteden aan creatieve zaken, ontspanning etc.. Op het laatst, wanneer we oud zijn, worden we weer afhankelijk van de samenleving, terwijl we weer in relatieve vrijheid kunnen genieten van de laatste levensjaren.

De totale hoeveelheid vrijheid blijft over de jaren gelijk, maar het geluk verschuift in haar verschijningsvorm.

Isaiah Berlin maakt onderscheid in positieve en negatieve vrijheid. Negatieve vrijheid is vrijheid van … en positieve vrijheid om of tot ….
Vrijheid van willekeur, vernedering, censuur en ziekte. Negatieve vrijheid is voorwaarde voor positieve vrijheid. Wanneer je doodziek bent, ben je nauwelijks vrij om te doen wat je wilt. Gezondheid kan worden gezien als vrijheid van belemmerende ziektes. Mijn vrijheid houdt op waar die van een ander begint.
Vrijheid tot kent vele voorbeelden waarvan we denken gelukkig te worden. Te denken valt aan het aangaan van relaties met wie we willen of creatieve bezigheden waarmee we onze talenten inzetten of het geven van onze mening. Voor Berlin gaat het over de mate waarin iemand meester is over zijn eigen bestaan en betrekking heeft op de waarde van gemeenschap, culturele identiteit en culturele zelfbeschikking.
Soms valt negatieve vrijheid samen met tolerantie, dan weer met onverschilligheid. Dit is positief wanneer er niet geoordeeld wordt of niet toegegeven aan verslavende verleidingen, minder fraai is dit wanneer er geen compassie is met mensen en dieren die lijden.
Politiek gezien valt socialisme samen met de vrijheid van om te komen tot vrijheid tot. Bijvoorbeeld de vrijheid van armoede om de vrijheid te hebben tot deelname aan de samenleving. Het liberalisme is altijd bezig om de vrijheid te bevechten om niet belast te worden met de verantwoordelijkheid die anderen proberen te ontlopen.
Beide opvattingen zijn redelijk en de meeste politieke partijen proberen deze brug dan ook te slaan, soms met toevoeging van een eigen element als "religie"; "milieu" of "dierenwelzijn".

Berlin: Twee opvattingen over vrijheid (bol.com).

Paul Teule definieert vrijheid als ruimte. Naarmate de ruimte waarin ik mij kan bewegen groter is, wordt ook mijn vrijheid vergroot.
Om te kunnen doen wat je wilt, moet de ruimte van de vrijheid niet alleen leeg zijn, maar ook gevormd en ingericht. Daarbij hebben we anderen nodig: we moeten onze vrijheid niet alleen op elkaar, maar ook met elkaar veroveren. Vanuit dit perspectief houdt Paul Teule al onze vrijheden opnieuw tegen het licht, met verrassende inzichten over normen en waarden, de vrijheid van meningsuiting, de vrije markt, alcohol en drugs en de vrijheid van Nederland in de EU.

Uit Bres, (Tijdschrift voor) bewustzijn in beweging; themanummer "Vrijheid"; maart-april 2015.
De mens zit al 'gevangen' in de drie voor ons waarneembare dimensies van ruimte en tijd. We hebben nu al moeite met Einstein's begrip 'de ruimtetijd'. De 'vlakmens' ziet de ruimte niet, de driedimensionale mens heeft moeite om de 'hogere', de geestelijke dimensie te zien, die toch al in hem aanwezig is, maar die vaak nog niet of onvoldoende ontsloten is - of die vergeten is, zoals de gnostiek zegt.
In de gnostiek was de mens een geest, verbonden met het goddelijke. De mens wilde daar vrij van komen, incarneerde dus in een aards lichaam en vergat zijn God, die nog slechts als een vonkje in hem leefde. Zo werd de mens juist onvrij. Hij moet de weg weer terug zien te vinden en ontdekken dat het goddelijke niet gelijk is  aan wetten en verboden, maar aan liefde.
Werkelijke vrijheid is innerlijke vrijheid. Deze bereik je door eerlijk, zuiver en aandachtig waar te nemen zonder te oordelen, aldus het boeddhisme. Ook door vrij te komen van je begeerten naar en je gehechtheden aan materie en zelfs die aan mensen. Geniet rustig van momenten van samenzijn, maar zie de ander niet als je bezit. Heb en herdenk rustig je verleden, maar maak je er wel van los. Kijk rustig naar de toekomst maar maak je er niet al te druk om: leef in het nu.

Vrijheid en liefde
Vrijheid en liefde staan los van elkaar en kun je met elkaar verbinden. Het resultaat kan krachtig zijn.

Kwaliteit van leven
Liefdevol Liefdeloos
Vrijheid tot Je mag er zijn en jezelf uitdrukken Je kunt liefde zoeken waar je maar wilt
Vrijheid van Je kunt gaan en staan waar je wilt Je ontbindt; je verstopt jezelf

Het is een paradox: ze zijn onafhankelijk, maar zonder vrijheid geen liefde en zonder liefde geen vrijheid.

Teule: Vrijheid voor gevorden (bol.com).

Aanbevolen artikelen

Sommige zaken vereisen balans om effectief te kunnen zijn

Concrete en abstracte voorbeelden van evenwicht Wij mensen blijven in balans door tegelijkertijd onze linker helft en rechter helft aan te s...

Ongrijpbare thema's


Veel bijdragen gaan over ongrijpbare begrippen als waarheid, vrijheid en liefde. Door te accepteren dat meerdere gezichtspunten mogelijk zijn, kan voorkomen worden dat er ver- en geoordeeld wordt.

Leeswijzer

Zoals er ook vele wegen naar Rome zijn, bied ik meer ingangen naar mijn artikelen. Er is een overzicht van titels, van steekwoorden en er is een zoekmachine. De artikelen op mijn blog zijn geschreven vanuit een samenhangend geheel
Klik hier voor het overzicht van de laatste titels met telkens een paar inleidende zinnen of alle artikelen compleet van recent tot ouder.
Het vinden van artikelen gaat het gemakkelijkst via de labels, steekwoorden en onderwerpen op de internetversie.

Profiel en privacy

auteurOp mijn persoonlijke website geef ik aan hoe ik de privacy van de bezoekers van mijn sites in acht neem, mede in het kader van de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming).

Op mijn website bertstoop.nl geef ik aan hoe ik in het leven sta en wat de gedachte is achter veel van mijn artikelen. Via die site is ook contact mogelijk en is een overzicht te zien van mijn andere blogs en websites.

Terug naar het begin