Een gelukkig leven in evenwaardigheid en balans

Balans op alle niveaus

Ieder levend wezen zoekt voortdurend naar balans. In het begin van ons leven is die balans er nog niet, maar ontwikkelt zich langzaam. Een baby moet voldoende voeding krijgen om te groeien; een peuter wil rechtop kunnen lopen, met vallen en opstaan; kinderen zoeken uitdaging en ontspanning; pubers zoeken naar grenzen en zichzelf; volwassen naar liefdevolle relaties, zinvol werk etc..

Uit balans raken

We leven in een maatschappij waarin we voortdurend worden geprikkeld om het beste uit ons zelf te halen. Wie zichzelf daarin niet begrenst en voortdurend in competitie gaat, kan gemakkelijk een vals zelfbeeld ontwikkelen, namelijk superieur te zijn aan anderen. Een evenwaardige grondhouding is dan te veel gevraagd of heeft geen status en de persoon gaat voortdurend op zoek naar erkenning en bevestiging.

Voortdurend op zoek naar balans?

In de zoektocht naar een vervuld en gelukkig leven zijn evenwaardigheid en balans vaak kernbegrippen die de sleutel vormen tot een betekenisvolle levenswijze. Het idee van evenwaardigheid, zowel in de omgang met medemensen als met dieren, creëert een fundament voor wederkerigheid en verbondenheid. Balans, daarentegen, doordringt elk aspect van ons bestaan, van inspanning tot ontspanning.

Evenwaardigheid in leven en interactie

Een wezenlijk aspect van een gelukkig leven is het cultiveren van evenwaardigheid in al onze interacties. Of het nu gaat om menselijke relaties of de manier waarop we omgaan met andere levende wezens, evenwaardigheid vormt de basis voor wederkerigheid en harmonie. Het betekent het erkennen van het respecteren van hun rechten en het streven naar samenwerking in plaats van overheersing.
In een maatschappij waarin evenwaardigheid hoog in het vaandel staat, wordt een sfeer van onderling begrip en steun in ere gehouden. Dit streven naar gelijkheid bevordert niet alleen een gezonde sociale structuur, maar draagt ook bij aan een gevoel van voldoening en welzijn bij elk individu.

Balans als levensfilosofie

Een ander essentieel element voor een gelukkig leven is balans. Balans gaat niet alleen over het verdelen van je tijd tussen werk en vrije tijd, maar ook over het vinden van de juiste verhoudingen in al je inspanningen. Te veel of te weinig inzetten kan leiden tot disbalans en ontevredenheid.
Wei wu wei, een begrip uit het taoïsme, beschrijft de kunst van handelen door niet te handelen. Het impliceert niet inertie, maar eerder het moeiteloos en natuurlijk bewegen in harmonie met de omgeving. In het nastreven van balans, is het vinden van de juiste mate van inspanning cruciaal. Het betekent luisteren naar je lichaam, geest en omgeving en reageren op de behoeften van het moment.

Ruimte scheppen voor natuurlijk evenwicht

Wanneer we rekening houden met de belangen van dieren en van de natuur, dan richten we de samenleving en het landschap zo in, dat er plaats van leven is voor iedere diersoort die van nature thuishoort in onze samenleving. Dieren die niet bang zijn voor mensen en zelf voedsel kunnen vinden hoeven zich niet te verbergen voor mensen, maar zijn mensen niet tot last, vermits we ze met rust laten.

De samensmelting van evenwaardigheid en balans

Het samenvoegen van evenwaardigheid en balans creëert een krachtige synergie voor een bevredigend leven. Evenwaardigheid in relaties legt de basis voor wederkerigheid, terwijl balans de kwaliteit van inspanningen bepaalt. Door deze principes te omarmen, kunnen we streven naar een levenswijze die niet alleen onze persoonlijke tevredenheid vergroot, maar ook bijdraagt aan een meer evenwichtige en gelijkwaardige wereld.
In een wereld waarin evenwaardigheid en balans centraal staan, ontstaat een vruchtbare voedingsbodem voor persoonlijke groei, sociale cohesie en een duurzaam welzijn. Het pad naar een gelukkig leven onthult zich wanneer we leren te leven met respect voor allen en in harmonie met de ritmes van het bestaan.

Beelden Naast Elkaar, niemand hoeft te winnen

Het BNE-proces kunnen hanteren (Beelden Naast Elkaar).

In het boek Authentiek Leiderschap maakt Bas Blekkingh duidelijk dat het erg moeilijk is om over 'waarheden' te spreken als je beseft dat selectieve perceptie onze waarheden verdraait. We zijn als het ware voortdurend bezig onze onderlinge positie te vergelijken en te zoeken naar kansen om onze positie te verbeteren. En daardoor missen we andere kansen. Voor wie een evenwaardige verbinding wil heeft Blekkingh dit proces ontwikkeld.

Een citaat uit zijn boek.
Het is zeer belangrijk dit te beseffen, wil je goed met anderen kunnen communiceren. BNE staat voor Beelden Naast Elkaar en is in zes stappen het basis-ingrediënt voor dialogen, onderhandelingen, coachingsgesprekken, feedforward en omgaan met weerstand. Het BNE-proces houdt rekening met selectieve perceptie. Je kunt BNE als techniek inzetten, maar eigenlijk gaat het proces veel verder. BNE gaat uit van de overtuiging dat er altijd twee waarheden naast elkaar kunnen en mogen bestaan, ook als de waarheid van de ander haaks staat op jouw waarheid. Er zijn altijd meerdere mogelijkheden.

Ieder mens heeft de neiging om vooral bij een aanval in de verdediging te schieten of aan te vallen (flight or fight). In de communicatie komt het er dan op neer dat de winnaar degene is die het hardst zijn mening kan laten horen. En dat is ook het doel, dat er iemand moet winnen, jij of de ander. Het BNE-proces heeft niet als doel dat er iemand wint, maar dat de beste oplossing gevonden wordt. Het is belangrijk dat je deze techniek beheerst, zodat je controle hebt over het communicatieproces.

Stap 1. Beeld van de ander centraal stellen (doorvragen en actief luisteren).

Stap 2. Ontvangstbewijs (uitspreken dat je het begrijpt).

Stap 3. Antwoord (dit is mijn mening).

Stap 4. Vragen om een ontvangstbewijs.

Stap 5. Zoeken naar de beste oplossing.

Stap 6. Concrete afspraak maken.

Het slot is een concrete oplossing en een actie die uitgevoerd kan worden.

Tot zover Blekkingh.

Het uitgangspunt (bij BNB) is acceptatie dat iedereen projecteert en percipieert vanuit zijn eigen waarheid. Wie een optimale verbinding met een ander wil maken, laat eerst zien dat hij daarmee om kan gaan. Wie de functie van zijn ego niet goed kan hanteren, kan ook niet goed belemmeringen in een communicatie wegnemen. Het proces van verbeteren van de communicatie kun je zien als het doorlopen van een aantal schillen. Het is vorm van en-en-denken en enige afstand nemen van competitie, de wens om te winnen. Wie een strijd denkt te winnen, verliest de verbinding.

Authentiek leiderschap, ontdek en leef je missie (bol.com).

Onwil tot evenwaardigheid leidt tot frictie

De emanciperende wereld zit vol met ongelijke en veranderende verhoudingen: ouder-kind, leraar-leerling, werkgever-werknemer, en de meeste relaties hebben ook die kenmerken. Naarmate de kinderen ouder worden en mensen willen groeien in (werk)relatie kan er een competitie ontstaan met de ander waar je tegenop keek.
Mensen met een competitieve inslag, die vinden dat zij meer of beter zijn dan een ander, komen vroeg of laat in conflict met hun omgeving. Een ouder die te laat zijn oorspronkelijk erkende macht omzet in gezag krijgt spanningen met zijn puber. Partners die zich tot elkaar aangetrokken voelden vanuit speelse ongelijkheid stoten elkaar weer af nadat ze langere tijd met elkaar hebben opgetrokken en de nieuwigheid eraf is.
Wie twee magneten met dezelfde polen tegen elkaar aanhoudt, merkt dat zij elkaar afstoten. Houdt je de tegengestelde polen tegen elkaar aan, dan trekken ze elkaar aan.
Mensen zijn geen magneten, hoewel er treffende overeenkomsten zijn. Wanneer beiden te dicht bij elkaar komen met de verkeerde polen dan wordt de spanning voelbaar en gaan beiden zoeken naar een balans waarin ze weer in rust zijn.
Wie merkt dat hij in de nabijheid van een ander afstoting ervaart, zou zich kunnen afvragen of er gemeenschappelijke kenmerken zijn die leiden tot spanning. Die gemeenschappelijkheid kan alleen al zitten in de perceptie dat de ander zich meer of belangrijker voelt. Soms heeft dat een natuurlijke achtergrond. Wie als broer of zuster ouder is dan andere gezinsleden zal lange tijd in de illusie leven dat hij of zij verder is in levenservaring. Als het goed is verdwijnt dat verschil vanzelf wanneer ieder volwassen wordt. Maar wanneer er pijnlijke ervaringen in de jeugd zijn opgelopen of iemand wil zijn positie behouden dan verdwijnt de spanning niet vanzelf.

Volwassen mensen worden geacht in balans te zijn en zich evenwaardig te gedragen tegenover anderen. Maar niet iedereen is zich bewust van die vereiste of wat dit betekent.
Evenwaardigheid is iets anders dan gelijkwaardigheid of gelijkheid. Collega’s worden geacht onderling te erkennen dat zij verschillende rollen vervullen in een organisatie. Zij weten dat alle rollen belangrijk zijn en niet zonder elkaar kunnen. Wanneer je als leidinggevende voortdurend de baas wilt spelen, mis je de elementaire competentie om je evenwaardig op te stellen en dat gaat ten koste van de werksfeer.
De wil tot evenwaardigheid is nog geen garantie voor de praktijk. Onder druk willen we nog wel eens terugvallen in primitievere gedragsvormen. Dat geldt bijvoorbeeld voor volwassen gezinsleden bij wegvallen van de ouders, maar ook in het bedrijfsleven bij tegenvallende resultaten. Een leidinggevende met evenwaardige houding luistert naar zijn werknemers en geeft richting.



Cristien Brinkgreve: Het verlangen naar gezag; over vrijheid, gelijkheid en de behoefte aan houvast.